Monday, March 16, 2020

MIZO ṬAWNG ZIAH DAN TUR TLÊM KA LO THAWH VE ZUAI

                                   

   HO

                       He 'Ho' hi hman zâi ve tak a ni. Thu hnunga a beh chuan kha thu kha pahnih aiin a tam tihna (plural suffix) a ni ṭhin a ni. Mihring leh thil dangah a tàm lam bi thliah awm si lo sawina a ni a; pahnih aia tăm sawina a ni tih erawh a chiang a ni.

Entirna:  Miho, Vawkho, Ranho,

              1.  Miho an lo kal.
              2. Vawkho kha chaw pe rawh.

                      'Ho' chi khat chu a thlûk a hniam a, a nêp leh lâk tlâk lo lăm sawina leh thil nihna (adjective) a ni a. Mahse, thil tih (verb)-ah leh thil tih sawi fiahtu (adverb) -ah te kan hmang ṭhin a ni.

Entirna:
             1. Mi hò tak a ni. ('hò' hi adjective)
             2. Thu i sawi hò thei si! (heta 'hò' hian adverb dìn hmùn a luah)

                  'Ho' dang leh chu 'Tlâng (together)' tih nen hian a inzûl a ni. Hetah pawh hian thil tih chu a sawi fiah rualin a awmzia a hrang lawi si a ni. Tin, thu hnungah a bet ve lo a, a malin a ding bawk.

Entirna:

             1. Lehkha kan zir ho.
             2. Hna kan thawk ho.
         
                 Khi entirnaa 'Ho' khian thil tih dan a sawi fiah rualin, khita kan sawi hmasak zâwk 'Hò (nêp)' tih thlûk nen khian a inang lo a, a thlûk hi a sâng kûm bîk a ni. A thlûk dan a inang lo.

                 Thil tih (verb)-ah pawh kan hman dan a awm leh a ni. Chutah chuan tuartu (object) awm thil tih (transitive verb)-ah kan hmang nghe nghe a ni.

Entirna:

            1. Mipui ka ho.
            2. Liana pâwl ka ho.

                Khi entirnaa 'Ho' hi a tlukpui ber ni-a lang chu 'Kàihruai (lead)' hi a ni mai àwm e. A thlûk pawh a sâng kûm a, 'Tlâng (together)' tih tlukpuia 'Ho' tih nen khian a thlûk a inang chiah bawk a ni.



   RI INLA LÂWN


           Mizo ṭawng ziah danah hian mi ṭhenkhat chuan kan lam rîk anga ziah mai hi an awlsàm a. Amaherawhchu, thu nihphung a va phawk pha si lo a ni. Chu tak chu kan zir a ngai rĕng a ni. A bîkin 'ANG' hi thil la tih tur (future tense) atan kan hman ṭhin a ni a, a tlukpuia kan hman chu 'DAWN' tih hi a ni. Tin, zawhna (question) ṭawngkam kan hmanah hian ziah dan kan vài ṭhin a ni.

Entirna:
 
              1. Thu i sawi ANG em?
              2. Nakinah i hman ANG em?
              3. Leipui i siam thei ANG em?

         Khitianga thu kan inzawhna ṭawngkamah mawlh khian, mi ṭhenkhatin kan lam ran tâk avanga 'A NGEM' ti-a ri lo chhuak hi a ni emaw tiin 'A NGEM' emaw 'ANGEM' tiin emaw an lo ziah zawm palh ṭhin a ni. Mahse, a ni si lo a ni. He hma lam huna thil tih tur 'DAWN' tih tlukpuia 'ANG' hi 'ANG' tih a nih chianzia chu:-

Entirna:

            1. A ni ANG.
            2. Liana'n thu a sawi ANG.
            3. Malsawmi a lo kal ANG.

         khi entirnaah khian thil tih tur emaw, thil lo la thleng tur emaw sawina atan thil tih (verb) puitu (future tense) kan neih zînga pakhat a ni a, 'ANGEM' emaw 'A NGEM' tih hi a dik loh zâwkzia a hriat fiah theih àwm e.

           Ri inla lâwn hi Mizo ṭawngah hian a tam khawp a. "Ka lawm e," tih pawh hi kan lam rîk danin ziak ila, "Ka law me," tih a ni. Mahse, 'Lawm' tih hi a thu mal dik zâwka chu a ni a. "Ka law me," tih hi a dik loh dan chu, "Ka lawm lo," tih sawi hian, "Ka law lo," tiin kan sawi ngai lohna hian 'Lawm' tih hi thu mal a nihzia a finfiah a ni.

Ka lo kal ang. ✔️
Ka lo ka lang. ❌khumakhiangte0@gmail.comkhumakhiangte.blogspot.com

No comments:

Post a Comment