Monday, March 16, 2020

MIZO LEH KÂWL ṬAWNG

MIZO ṬAWNG LEH KÂWL ṬAWNG TLÊMA A INPIAL HLEIHNA LEH A INANNA

                Zofate Kabaw phaikuama ('Kabaw' tih awmzia chu Meitei ṭawnga 'Kâwl' tihna) a khawsak hmasak hun lai kha AD. 700-1300 kum vel niin Pu B.Lalthangliana Mizo history bû, bung hnihnaah khan ziah a ni. Hetih hun lai hian Kâwl-ho nen hian an inchen chilhin an khawsa ho nasa a ni ang. Tute ṭawng  zâwk nge ni ang tih pawh hriat hran theih lovin a hnuaia thute hi a ni a, a inpial hleih deuh leh inang pawh a awm a ni. A hnuaiah hian aw!

      MIZO                   KÂWL

1. Ă (măwl)               Ah
                                    အ့

2. A rawng                 A Yàwng
                                    အေရာင္

3. Bê                           Pê
                                     ပဲ

4. Bui (mole)             Pui
                                     ေပြး

5. Bûr (bâwm)           Bû
                                      ဗူး

6. Chêng (pawisa)    Kyat (chiat)                       
                                      က်ပ္

7. Nga (5)                  Nga
                                     ငါး (၅)

8. Sangha                  Nga
                                     ငါး

9. Ngîl (kàwi lo)       Ngì
                                      ညီ

10. Hlam (thui tehna)   Làn
                                          လံ
             
11. Hlí  (ui hlí)             Hlî
                                      ေလွး

12. Hlúm                      Lung
                                       လံုး

13. Hmin                      Hmeh
                                       မွည့္

14. Hmui (thil rim)      Hmui
                                        ေမႊး

15. Hmul                      mui
                                        ေမြး

16. Hnàr                   Hnà
                                    ႏွာ

17. Hnàp                  Hnat
                                    နွပ္

18. Hnih (2)             Hnît
                                    နွစ္

19. Hnute                 Nuh
                                     နို႔

20. In (chènna)        Eing
                                    အိမ္

21. Ip                         Eih
                                   အိတ္

22. Kam (tui kam)   Kân (chhì)
                                    ကမ္းေျခ

23. Kâr (kea kâr)        Kâ
                                    ကား (ေျခကား)

24. Kawi (ngîl lo)        Kui
                                       ေကြး

25. Keng                    Kèing
                                     ကိုင္

26. Keih (seh)           Kaih
                                     ကိုက္

27. Khà (a khà)         Khâ
                                     ခါး (အခါး)

28. Khawk (hîk)        Khùa
                                      ခါြ

29. Khua                    Yùa
                                      ႐ြာ

30. Kua (9)                 Kû
                                     ကိုး (၉)

31. Kûm                      Khûng
                                       ခံုး

32. Kún                       Kûng
                                      ကံုး

33. Lăm (kawng)      Lân
                                     လမ္း

34. Lăm kawi          Lân kuih
                                  လမ္း ေကြ႕

35. Lăm bâ (sîr)        Lân bî
                                     လမ္းေဘး

36. Let (tlu)                Lê
                                      လဲ

37. Li (4)                     Li
                                    ေလး (၄)

38. Liâk (leia liâk)     Liah
                                     လ်က္

39. Lìr                         Leih
                                     လိမ့္

40. Lûng (heart)      (hna) Lûng
                                          နွလံုး

41. Mei (fire)                Mî
                                        မီး

42. Mei (ran mei)        Mî
                                        ၿမီး

43. Mei khû                  Mî khû
                                        မီးခိုး

44. Mit (eye)                Miet (sih)
                                        မ်က္စိ

45. Nâ (tha nâ)            Nà
                                        နာ

46. Nam (thil rim)       Nàn
                                         နံ

47. Nî (sun)                  Nì
                                        ေန

48. Nî (day)                  Nih
                                        ေန႔

49. Nû (tui nû)              Noh
                                         ႏုပ္

50. Pa (thlahtu)            Phah
                                        ဖ (ဖခင္)

51. Pan (chhah lo)       Pâ
                                         ပါး

52. Pân nâ                     Pân nà
                                         ပန္းနာ

53. Pâr (pangpâr)         Pân
                                         ပန္း

54. Pawp (âwng)          Poh
                                         ေပါက္

55. Puâk                         Poh
                                         ေပါက္

56. Pe (give)                  Pé
                                         ေပး

57. Pher                          Phìa
                                           ျဖာ

58. Phur/Pû                   Pû
                                           ပိုး

59. Ping                          Peih
                                          ပိတ္

60. Pû (thlahtu)             Phû
                                           ဖိုး

61. Ruh (bone)         (a) Yû
                                         အရိုး

62. Rua (mau)                Wâ
                                           ဝါး

63. Sàwm (10)               Sè
                                         ဆယ္

64. Săm (hair)                Sàn
                                          ဆံ (ဆံပင္)

65. Sei (tawi lo)              Shì
                                           ရွည္

66. Sil                               Sí
                                          ေဆး

65. Sêl (sawisel)            Sê
                                           ဆဲ

66. So (tui so)                 Sù
                                           ဆူ

67. Sual                           Sùa
                                           စြာ

68. Súm (thil denna)     Sòung
                                            ဆံု

69. Tauh (drink)             Tauh
                                           ေသာက္

70. Te (lian lo)                Tî
                                          ေသး

71. That                           Tat
                                          သတ္

72. Thi (nung lo)            Tì
                                           ေသ

73. Thing (wood)           Ṭhîng
                                           ထင္း

74. Toh (bâwl)                Toh
       Hnahbial toh              သုပ္

75. Tùm (tlàng)              Ṭung
                                            တံုး

76. Thing tùm         Ṭhîng ṭung
                                        ထင္းတံုး

77. Thlî                           Lì
                                         ေလ

78. Thum (3)                 Toung
                                          သံုး (၃)

79. Tín (kut tín)             Té
                                  (Let té လက္သည္း)

80. Tlâng (mual)         Ṭàwng
                                       ေတာင္

81. Tu (ang)                 Ṭù
       (A tu lo)                  တူ

82. Tû (thlahte)           Ṭù
                                        တူ

83. Tu (bauh)               Ṭù
                                        တူ

84. Tu (thlawh)            (poh) Ṭù
                                        ေပါက္တူ

85. Úi                             Khui
                                         ေခြး

86. Vawk                       Wet/Wek
                                         ဝက္

87. Zà (100)                  Yà
                                         ရာ

88. Ză (taksa ză)          Yâ
                                        ယား

           A dang inang leh inpial hleih deuh pawh a la awm ngei ang tih chu a chiang a, hriat phâk tâwk ka lo chhawp a ni e. A belhchhah tur hria chuan a belhchhah theih reng e.

No comments:

Post a Comment